Provincie Groningen: toewijzing en voorwaarden verpachting 2026

Wijze van aanbieden en toewijzen van de pacht

Om in aanmerking te komen voor pachtgrond is het een vereiste dat via de site www.prolander.nl een belangstellingsformulier wordt ingevuld voor het komende seizoen. De pachtgrond wordt aangeboden aan de inschrijver die het meeste voldoet aan de volgende wegingsfactoren.

Algemene uitgangspunten

De gronden worden jaarlijks kortlopend verpacht of op een andere wijze tijdelijk in gebruik gegeven. Afhankelijk van de ligging en (beoogde) bestemming van de gronden worden bij de verpachting beperkingen en voorwaarden opgelegd ten aanzien van het agrarisch gebruik.

• Verantwoord gebruik van de grond staat voorop bij de gronduitgifte van de percelen. De provincie streeft naar waarde behoud in de zin dat percelen bepaalde natuurwaarden bevatten, en deze natuurwaarden behouden blijven of versterkt worden; dan wel financieel waarde behouden met het oog op inzet als ruilgrond.
• Zoveel mogelijk percelen (met uitzondering van niet exploitabele percelen als wegen, water en bosjes) worden contractueel belegd.
• Voor het pachten van de grond kunnen gegadigden zich in de periode september/oktober melden op de website van Prolander en daarbij hun interesse voor het pachten van grond kenbaar maken via het online formulier dat tijdens de aanmeldperiode op de website staat (www.prolander.nl).
• In principe wordt verpacht ten behoeve van agrarische exploitatie (privaat gebruik alleen in specifieke omstandigheden).
• Bij de toewijzing van pachtgrond wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met de landbouwstructuur en het afstandscriterium.
• De pachtprijs is marktconform.
• Er mag geen sprake zijn van belangenverstrengeling.
• Verpachting van een perceel is in beginsel voor de duur van één jaar. Indien dit mogelijk en wenselijk is, kan er sprake zijn van meerjarige geliberaliseerde pacht voor maximaal 4 jaar. Gronden die al voor meerdere jaren zijn toegewezen, staan niet op het formulier en niet op de viewer. Hier hoeft u niet opnieuw voor in te schrijven.
• De volgende gewassen zijn uitgesloten: meerjarige teelten, bloembollen, bomenteelt en vollegrondsgroenten met uitzondering van bonen.
• Landschapselementen mogen niet verwijderd of beschadigd worden. Onder een
  landschapselement wordt verstaan: sloten, poelen, solitaire bomen en/of struiken 
  op of binnen de perceelsgrens. Zij dragen bij aan de biodiversiteit in het gebied.
• Binnen het NNN is het de pachter niet toegestaan om gebruik te maken van chemische (gewasbeschermings)middelen op het gepachte. Uitsluitend na afstemming met en na voorafgaande schriftelijke goedkeuring van verpachter is onder voorwaarden pleksgewijze behandeling met chemische (gewasbeschermings)middelen mogelijk.
• Het gebruik van glyfosaat is niet toegestaan. Uitsluitend na afstemming met en na voorafgaande schriftelijke goedkeuring van verpachter is onder voorwaarden pleksgewijze behandeling mogelijk. Het streven is erop gericht minder chemische bestrijdingsmiddelen te gebruiken.
• Buiten het NNN is het verplicht akker- of grasranden aan te leggen. Dit wordt gedaan in samenwerking met BoerenNatuur Groningen.
• Percelen met een braakregeling: akkergronden moeten ingezaaid worden met een kruidenrijkmengsel en graslanden moeten vanaf 1 september geklepeld worden.
• Voor percelen binnen het NNN gelden specifieke voorwaarden (natuur gerelateerd);
• De provincie behoudt het recht om grotere kavels te splitsen om meerdere belangstellenden te kunnen bedienen.
• Op provinciale gronden worden geen nieuwe ANLb contracten afgesloten. Lopende contracten bij verwerving van de grond worden uitgediend voor de resterende looptijd.

Gebruiksvoorschriften

Ter ondersteuning van de provinciale doelstellingen op het gebied van natuur & biodiversiteit, duurzame landbouw en water, worden in de pachtovereenkomsten gebruiksvoorwaarden opgenomen. Er wordt onderscheidt gemaakt tussen pachtpercelen gelegen binnen het Natuur Netwerk Nederland en daarbuiten, de ruilgronden. De gehanteerde gebruiksvoorwaarden zien toe op onder andere het gebruik van mest, graslandbewerking, beweiding tijdens het broedseizoen, beperking inzet van chemische bestrijdingsmiddelen en het toepassen van bloem- en kruidenrijke akkerranden.

• Vooruitlopend op de realisatie van nieuwe natuur worden gebruiksvoorwaarden in de pachtovereenkomst gehanteerd die zijn afgestemd op de doelen die in het vigerende Natuurbeheerplan zijn aangegeven.
• Voor percelen met een weidevogeldoelstelling buiten NNN-begrenzing worden
  specifieke gebruiksvoorwaarden in de pachtovereenkomst opgenomen die gericht zijn op het behoud en uitbreiding van de weidevogelpopulatie.
• Voor alle overige percelen gelden alleen gebruiksvoorwaarden die de biodiversiteit en de waterkwaliteit bevorderen.

Er is een verbod op het gebruik van chemische gewasbeschermingsmiddelen op de gronden binnen het NNN. Omdat er veel onduidelijkheid is over de invloed van de werkzame stof glyfosaat op het leefmilieu, kiest de provincie ervoor om het gebruik van glyfosaat op al haar gronden te verbieden. Gebruik van dit middel is alleen toegestaan na schriftelijke toestemming van de provincie in het geval van het veelvuldig voorkomen van probleemonkruiden.

In de pachtovereenkomsten worden gebruiksvoorwaarden (verplichtingen en verboden) opgenomen in het kader van natuur, biodiversiteit, duurzame landbouw en waterkwaliteit.

In bijlage 1, Gebruiksvoorschriften ruilgronden, en in bijlage 2, Gebruiksvoorschriften binnen het NNN, worden de voorschriften aanvullend op de algemene uitgangspunten uitgewerkt.

Gunning van pachtpercelen

Nadat de belangstellingsregistratie is gesloten vanaf 3 november 2025, wordt begonnen met het in kaart brengen van het aantal behaalde punten per inschrijver. Vooraf is kenbaar gemaakt welke toewijzingscriteria er gehanteerd worden. Er worden punten toegekend voor de te overbruggen afstand en voor een aangeleverd duurzaamheidscertificaat.

Afstand: er wordt gerekend met de kortste afstand tussen het bedrijf van de inschrijver en het pachtperceel. Uitgangpunt is hemelsbreed van vestigingsadres of het eigendom (erfpacht) perceel (indien dit dichterbij ligt), naar dichtstbijzijnde punt van het pachtperceel, tenzij er sprake is van natuurlijke handicaps zoals spoor-, water- en autowegen. Hiervoor worden de kadastrale bezittingen (bekend op 3 november 2025) van het bedrijf en/of de opgegeven maten/vennoten opgezocht.

Let op!

• Als de hoofdvestiging van het ingeschreven bedrijf binnen de provincie Groningen ligt of maximaal 20 km uit de provinciegrens dan heeft die voorrang op andere belangstellenden.
• Bij uw aanmelding kunt u een extra KvK-nummer opgeven, als uw kadastrale eigendoms- en erfpachtrechten aan die andere KvK-inschrijving zijn gekoppeld.
• Een kadastraal eigendomsrecht belast met een erfpachtrecht telt niet mee bij de analyse voor de toewijzing.

Duurzaamheidscertificaat: Er kan maximaal 1 duurzaamheidscertificaat worden meegestuurd met de belangstellingsregistratie.

Als blijkt dat er inschrijvers zijn met gelijk een aantal punten, dan wordt de grond toegewezen aan degene met de kortste afstand. Bij gelijke afstand wordt er gekeken welk vestigingsadres het dichtstbij ligt. Indien ook hier geen verschil in zit, zal de grondstrateeg van Prolander loten aan wie het perceel wordt toegewezen.
De belangstellenden worden schriftelijk op de hoogte gebracht over de toewijzing of afwijzing. Bij toewijzing heeft de eventuele pachter 14 dagen bedenktijd om af te zeggen zodat het aan een ander toegewezen kan worden. De definitieve afwijzingen worden in maart verzonden.

Uitzonderingen op de toewijzing

In speciale gevallen worden gronden onderhands toegewezen en niet via het openbare traject aangeboden, bijvoorbeeld als er sprake is van:

1. juridische verplichtingen uit het verleden of er kan een onderhandse toedeling plaatsvinden vooruitlopend op een gebiedsinrichting, lopende verkoop of ruiling.
2. voortgezet gebruik, middels een pachtovereenkomst, zoals vastgelegd in de transactie met een maximum van 4 jaar na feitelijke levering.
3. landbouwpercelen die reeds zijn omgeschakeld naar biologische landbouw (SKAL gecertificeerde grond). Deze grond wordt in eerste instantie alleen aan omliggende biologische bedrijven verpacht. Als er geen biologische pachter beschikbaar is/er geen belangstelling is vanuit een biologische pachter, dan wordt een gangbare agrariër als pachter gezocht, met dezelfde beperkende voorwaarden die hiervoor gelden.

Open hier Bijlage 1, Gebruiksvoorschriften ruilgronden

Open hier Bijlage 2, Gebruiksvoorschriften binnen het NNN

Open hier het inschrijfformulier om uw belangstelling voor percelen kenbaar te maken

Open hier de viewer met de kadastrale percelen